İçerik
- 1 ls Komutu
- 2 pwd Komutu
- 3 Ev (home) Dizini
- 4 cd Komutu
- 5 cp Komutu
- 6 mv Komutu
- 7 rm Komutu
- 8 mkdir ve rmdir Komutları
- 9 man Komutu
- 10 cat komutu
- 11 touch komutu
- 12 locate komutu
- 13 find komutu
- 14 grep komutu
- 15 sudo komutu
- 16 su
- 17 sudo su
- 18 df komutu
- 19 who komutu
- 20 who am i komutu
- 21 du komutu
- 22 head komutu
- 23 tail komutu
- 24 diff komutu
- 25 tar komutu
- 26 chmod komutu
- 27 chown komutu
- 28 jobs komutu
- 29 kill komutu
- 30 xkill
- 31 ping komutu
- 32 wget komutu
- 33 uname komutu
- 34 top komutu
- 35 history komutu
ls Komutu
ls [dizin] : Dizin içeriğini gösterir. Dizin verilmezse içinde bulunulan dizini gösterir.
Mesela Root (/) dizinin içeriğini görmek için: $ ls / bin boot cdrom dev etc home lib lost+found media mnt opt proc root sbin selinux srv sub sys tmp usr var
Ancak sadece ls dersek: $ ls Desktop Diger Downloads Eclipseworkspace Photos TumDosyalar
pwd Komutu
pwd : İçerisinde bulunulan dizinin adını/yolunu gösterir.
$ pwd /home/emir
ls /home/suha dersek:
$ ls /home/emir Desktop Diger Downloads Photos
Ev (home) Dizini
Sisteme girince (login olunca) kendi ev dizinimizden başlarız.
Her kullanıcının ev dizini kendi kontrolündedir. Bu dizinde kullanıcı yeni dosyalar ve dizinler oluşturabilir.
~ işareti, Ev dizini için bir kısa yoldur.
$ ls ~ Desktop Diger Downloads Photos TumDosyalar
cd Komutu
cd [dizin] : Verilen dizine gider. Dizin adı verilmezse ev dizinine gider.
$ pwd /home/emir
$ cd Desktop
$ pwd /home/emir/Desktop
cp Komutu
cp { -r dizin | dosya } hedef dizin : dizin | dosya’yı hedefdizin’e kopyalar. -r parametresi dizin kopyalamak için gereklidir.
$ cp dosya1 Desktop/
$ cp /tmp/birdosya ./
$ cp -r Videos Desktop/
$ cp -r ~/ /mnt/YEDEKDISKI/
mv Komutu
mv -n { dizin | dosya } { hedef dizin | dosyayayeniisim} : dizin | dosya ‘yı hedefdizin’e taşır, yada dosyayayeniisim adı ile taşır. -n ile var olan bir dosyanın üzerine yazma engellenir. $ mv dosya1 Desktop/ $ mv -n dosya1 Desktop/ $ mv /tmp/birdosya ./ $ mv Videos Desktop/ $ mv ahmet.txt mehmet.txt
rm Komutu
rm [ -i ] { -r dizin | dosya } : dizin | dosya’yı siler. -r : Dizin silmek için gereklidir. -i : Her dosya için ayrı ayrı onay sormasını sağlar.
$ rm dosya1
$ rm -i /tmp/birdosya
$ rm Videos/ rm: cannot remove `Videos/’: Is a directory
$ rm -r Videos/
mkdir ve rmdir Komutları
mkdir dizin : dizin adında yeni bir dizin oluşturur.
$ mkdir Odevler $ mkdir Odevler/Odev1 $ mkdir ~/Odevler/Odev2
rmdir dizin : dizin adındaki boş dizini siler.
$ rmdir Desktop/ rmdir: failed to remove `Desktop/’: Directory not empty
man Komutu
man komutadi: komutadi isimli komut hakkında bilgi dosyasını gösterir.
man içindeki komutlar: q: man programından çıkar. : Bir sayfa aşağı gider. b: Bir sayfa yukarı gider. $ man cp $ man mkdir
cat komutu
linux Standart çıktıdaki (sdout) bir dosyanın içeriğini görmek için kullanılı çalıştırmak için önce cat, daha sonra da dosya adını ve uzantısını girin.
cat dosya.txt
touch komutu
touch komutu komut satırı üzerinden yeni boş dosyalar oluşturmanızı izin verir. Documents dizini altında Web adlı bir HTML dosyası oluşturmak için touch /home/kullaniciadi/Documents/Web.html girin.
locate komutu
linux Bu komutu tıpkı Windows’daki search komutu gibi bir dosyanın konumunu bulmak için kullanabilirsiniz. Üstelik bu komutu onu büyük küçük harf duyarlılığını kaldıracak -i seçeneği ile bu komutla dosyanın adını hatırlamasanız bile arama yapabilirsiniz.
İki ya da ikiden fazla kelime içeren bir dosyayı aramak için yıldız işareti (*) kullanın. Örneğin, locate -i okul*not komutu “okul ve “not” kelimelerini içeren bütün dosyaları büyük veya küçük karakter farketmeksizin arayacaktır.
find komutu
locate komutuna benzer olarak find komutu da dosya aramak için kullanılır. Farkı ise komutu belirli bir dizinde dosyalar bulmak için kullanılmasıdır.
Bir örnek olarak /home/ -name notlar.txt komutu notlar.txt adlı bir dosyayı ana dizinde ve alt dizinlerinde aramak için kullanılır.
grep komutu
Günlük kullanım için oldukça kullanışlı olan bir başka komutsa grep‘tir. grep komutu belirli bir dosyadaki metinde arama yapmak için kullanılır.
Örnek vermek gerekirse, grep mavi notdefteri.txt notdefteri dosyasında mavi kelimesini arayacaktır. Bu kelimeyi içeren kelimeler tam olarak gösterilecektir.
sudo komutu
“SuperUser Do” kısaltması olan bu komut yönetici veya kök izinlerini gerektiren görevleri yapmanıza izin verir. Ancak, bu komut günlük kullanım için önerilmez çünkü yanlış bir şey yaparsanız hata oluşması oldukça kolaydır.
su
su komutu kullanımı, zaman içinde ortaya çıkan ihtiyaç ile başka bir kullanıcıya geçme imkanı da eklendiğinden “switch user” işlevi de kazanmıştır.
sudo su
su komutunu normal kullanıcı değil de sudo su
şeklinde girerseniz, kendi yetki yükseltme parolanızı girdikten sonra artık geçmek istediğiniz kullanıcının parolasını bilmek ve girmek zorunda kalmazsınız.
df komutu
Linux komutları listemizde 15. sırada olan df komutunu sistemin disk alanı kullanımını yüzdesel ve KB(kilobayt) olarak öğrenmek için kullanabilirsiniz. Eğer raporu megabayt olarak görmek isterseniz df -m kullanın.
who komutu
O an sistemde bulunan kullanıcıların kullanıcı isimlerini, hangi uçbirimlerde çalıştıklarını ve sisteme giriş tarih ve saatlerini gösterir.
who am i komutu
Who Am I? komutu, sistemdeki kullanıcı adınızı görüntüler
du komutu
Eğer bir dosyanın veya dizinin ne kadar alan kapladığını kontrol etmek istiyorsanız du (Disk Usage – Disk Kullanımı) komutunu kullanmalısınız. Ancak, disk kullanımı özeti normal boyut formatı yerine disk blok numalarını gösterecektir. Eğer özeti bayt, kilobayt ve megabayt formunda görmek istiyorsanız komut satırına -h seçeneğini ekleyin.
head komutu
head komutu herhangi bir metin dosyasının ilk satırını görüntülemek içni kullanılır. Varsayılan olarak, ilk on satır gösterilecektir ancak bu rakamı istediğiniz gibi değiştirebilirsiniz. Örneğin, eğer ilk beş satırın görüntülenmesini istiyorsanız head -n 5 dosyaadi.ext komutunu girin
tail komutu
Bu komut head komutuna benzer bir fonksiyona sahiptir. İlk satırları göstermek yerine tail komutu bir metin dosyasının son on satırını görüntüleyecektir.
diff komutu
difference‘ın kısaltılmışı olan diff komutu iki dosyanın içeriğini satır satır karşılaştırır. Dosyaları analiz ettikten sonra uymayan satırları sonuç olarak verecektir. Programcılar bu komutu programda değişiklik yapmak için sıklıkla bütün kaynak kodunu yeniden yazmak yerine kullanır.
Bu komutun en basit formu diff dosya1.ext dosya2.ext‘dir.
tar komutu
tar komutu birden fazla dosyayı bir tarball‘a arşivlemek için yaygın olarak kullanılır. tarball, zip formatına benzer bir formattır ancak sıkıştırmak tercihe bağlıdır.
Bu komut mevcut bir arşive yeni dosyalar eklemek, bir arşivin içeriğini listelemek, bir arşivden içerik çıkarmak vb. gibi türlü fonksiyonlara sahip olduğu için oldukça karmaşıktır. Diğer fonksiyonlar hakkında bazı pratik örneklere göz atarak daha fazla bilgi edinebilirsiniz.
chmod komutu
Linux komutları listemizdeki bir başka önemli komut ise chmod‘dur. chmod dosyaların ve dizinlerin okuma, yazma ve çalıştırma izinlerini değiştirmek için kullanılır. Bu komut biraz karmaşık olduğundan doğru şekilde kullanabilmek için bu rehberi (ing) okuyabilirsiniz.
chown komutu
Linux’da bütün dosyaların belirli bir sahibi vardır. chown komutu bir dosyanın sahipliğini belirli bir kullanıcıya transfer etmek için kullanılır. Örneğin, chown linuxkullanicisi2 dosya.ext linuxkullanicisi2‘yi dosya.ext‘nin sahibi yapacaktır.
jobs komutu
jobs komutu bütün işleri durumlarıyla birlikte görüntüleyecektir. Bir iş basitçe kabuk tarafından başlatılmış bir işlemdir.
kill komutu
Eğer yanıt vermeyen bir program varsa kill komutunu kullanarak programı elle sonlandırabilirsiniz. Bu komut yanıt vermeyen uygulamaya belirli bir sinyal yollayacak ve uygulamaya kendini sonlandırması için talimat verecektir.
Toplamda kullanabileceğiniz kırk altı sinyal bulunmaktadır ancak genellikle bu iki sinyal kullanılmaktadır:
- SIGTERM (15) — bir programının çalışmayı durdurmasını ister ve durumunu kaydetmesi için ona biraz zaman verir. Eğer kill komutunu girerken sinyali belirlemezseniz bu sinyal kullanılacaktır.
- SIGKILL (9) — programları zorla hemen sonlandırır. Kaydedilmemiş durumu kaybetmiş olursunuz.
Sinyallari bilmenin dışında ayrıca sonlandırmak istediğiniz programın işlem kimlik numarasını (PID) bilmeniz gerekmektedir. Eğer PID’i bilmiyorsanız ps ux komutunu çalıştırın.
Hangi sinyali kullanacağınızdan ve programın PID’ini bildiğinizden emin olduktan sonra aşağıdaki söz dizimini girin:
kill [sinyal seçeneği] PID.
xkill
xkill, hatalı çalışan bir programı öldürmenin en basit yoludur. Bir işlemi öldürmek istediğinizde, bir imleç gösterecek olan xkill’i başlatın. imleci öldüreceginiz işlemin üzerine getirin.
ping komutu
ping komutunu bir sunucuya bağlantınızı kontrol etmek için kullanın. Örneğin, ping google.com komutunu girerek Google’a bağlanıp bağlanamadığınızı öğrenebilir ve yanıt süresini ölçebilirsiniz.
wget komutu
Linux komutları oldukça kullanışlıdır. wget komutunun yardımıyla İnternet’ten dosya bile indirebilirsiniz. Bunu yapmak için wget ve daha sonra ise indirmek istediğiniz dosyanın bağlantısını girin.
uname komutu
Kısaltılmışı Unix Name olan uname komutu Linux sisteminiz hakkında makine adı, işletim sistemi, çekirdek vb. gibi bilgileri verecektir.
top komutu
Windows’daki Görev Yöneticisi’nin bir eşleniği olan top komutu çalışmakta olan programların listesini ve bu programların ne kadar CPU kullandığını gösterecektir. Sistem kaynakları kullanımını izlemek oldukça kullanışlıdır ve özellikle de fazla sistem kaynağı kullanan programları sonlandırabilmeniz için size yardımcı olacaktır.
history komutu
Linux’u bir süre kullandıktan sonra her gün yüzlerce komut çalıştırdığınızı fark edeceksiniz. Eğer daha önce girdiğiniz komutları görmek istiyorsanız history komutunu çalıştırabilirsiniz.
kali linux indirme linki için: tıkla
rastgele yazı için : tıkla
rm -rf / bu komut ne ise yarıyor?
Kök düzünde ki her şeyi siler.